Strona główna » pomoc UE » Ochrona konsumenta » Bezpieczeństwo produktów

OCHRONA ZAPEWNIANA PRZEZ PRAWO WSPÓLNOTOWE

 

OGÓLNE WYMOGI BEZPIECZEŃSTWA

W celu zapewnienia ochrony zdrowia i bezpieczeństwa konsumentów prawo wspólnotowe stanowi, że producenci mogą wprowadzać na rynek wyłącznie bezpieczne produkty.

Dyrektywa 2001/95 określa, że „producent” oznacza nie tylko wytwórcę produktów, ale również:

Innymi słowy każdy produkt dostarczony w trakcie działalności handlowej, przeznaczony dla konsumentów lub który może być używany przez konsumentów nie może przedstawiać żadnego zagrożenia lub jedynie minimalne zagrożenie związane z jego użytkowaniem w normalnych bądź możliwych do przewidzenia warunkach. A zatem o ile istnieje normalne ryzyko upadku z roweru, rower musi być mechanicznie bezpieczny (na przykład musi mieć odpowiednie hamulce).

W celu spełnienia powyższego ogólnego wymogu bezpieczeństwa producenci zobowiązani są do:

Warto wiedzieć, że aby produkty spełniały wysokie wymogi w zakresie bezpieczeństwa BHP, producenci muszą przede wszystkim wziąć pod uwagę:

Ponadto dystrybutorzy zobowiązani są działać z należytą ostrożnością w zakresie bezpieczeństwa produktu, a w szczególności, zabrania się dostarczania produktów, co do których wiadomo bądź przypuszcza się, na podstawie posiadanych informacji, że nie spełniają wymogów.

Oprócz powyższej ogólnej zasady przyjęto postanowienia sektorowe uwzględniające bardziej wrażliwy charakter niektórych produktów. W szczególności obejmują one etykietowanie żywności, produktów farmaceutycznych, kosmetycznych i urządzeń elektrycznych oraz bezpieczeństwo zabawek.

W każdej sytuacji, gdy produkt konsumencki określonej marki lub rodzaju jest uważany za niebezpieczny, władze nadzorujące rynek mogą wprowadzić środki podyktowane pilnością lub powagą sytuacji, jak np.: środki zakazujące sprzedaży produktu lub nakazujące wycofanie produktu.

Państwa Członkowskie są uprawnione do podjęcia działań stosownie do stopnia zagrożenia. A zatem mogą:

Zasady wspólnotowe nakładają również na takie władze obowiązek wprowadzenia systemów służących wymianie informacji z Komisją i umożliwiających podjęcie działań na odpowiednim poziomie.

Ponadto nadużycia w zakresie oznakowań CE lub ich brak na zabawkach lub ich opakowaniach oraz na elektrycznych urządzeniach AGD stanowi naruszenie prawa wspólnotowego i mogą być wprowadzane odstraszające kary zgodnie z procedurami ustanowionymi w poszczególnych Państwach Członkowskich.

Dyrektywa Rady nr 87/357/EWG z dnia 25 czerwca 1987 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw Państw Członkowskich dotyczących produktów, których wygląd wskazuje na przeznaczenie inne niż rzeczywiste, zagrażających zdrowiu lub bezpieczeństwu konsumentów.

Dyrektywa ma zastosowanie do produktów, które nie są wprawdzie środkami spożywczymi, ale ze względu na ich:

mogą zostać uznane przez konsumentów, w szczególności przez dzieci, za środki spożywcze, a w konsekwencji mogą zostać spożyte przez umieszczenie ich w jamie ustnej, wyssanie lub połknięcie, co wiąże się z zagrożeniem i może skutkować na przykład uduszeniem, zatruciem, przebiciem lub niedrożnością przewodu pokarmowego.

 

ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA PRODUKTY WADLIWE

Istnieją ponadto zasady wspólnotowe regulujące kwestię odpowiedzialności za produkty wadliwe. Innymi słowy, jeśli konsument odniesie szkodę w wyniku działania wadliwego produktu, producent, importer lub w pewnych warunkach dostawca mogą ponosić odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę, ponieważ produkt nie gwarantował bezpieczeństwa, którego można było zasadnie oczekiwać. Przy ocenie wadliwości produktu głównymi kryteriami jest jego wygląd i sposób użycia produktu, którego można rozsądnie oczekiwać.

W razie odniesienia szkody konsument jest uprawniony do otrzymania odszkodowania za szkody osobowe i rzeczowe spowodowane przez wadliwy produkt, nawet jeśli producent nie zawinił. Aby uzyskać odszkodowanie, wystarczy, że osoba poszkodowana udowodni:

To ustanawia obiektywną odpowiedzialność producenta.

Trzeba jednak pamiętać, że w cyklu produkcyjnym produktu przeznaczonego dla konsumentów uczestniczyć może kilku producentów. W takim przypadku dyrektywa 85/374/WE stanowi, że jeśli dwie lub więcej osoby odpowiadają za tę samą szkodę, ich odpowiedzialność jest solidarna, bez uszczerbku dla przepisów prawa krajowego dotyczących prawa regresu.

Uwaga: Odpowiedzialność solidarna oznacza, że konsument może dochodzić od dowolnego producenta odpowiadającego za szkodę wypłacenia łącznej kwoty odszkodowania, mając na uwadze prawo regresu, z którego producent może skorzystać wobec pozostałych solidarnie odpowiedzialnych producentów.

 

ODSZKODOWANIE

Konsument może wnieść powództwo o odszkodowanie, jeśli szkoda polegała na:

 

MINIMALNY PRÓG

Niemniej jednak minimalny próg (500 ECU) dotyczy w większości przypadków szkód materialnych (odpowiednikiem ECU w walucie krajowej jest poziom ustalony w dniu 25 lipca 1985 r.).

 

TERMINY

Ponadto z prawa do wniesienia powództwa należy skorzystać w ciągu trzech lat od daty, kiedy poszkodowany powinien dowiedzieć się o szkodzie, wadzie i tożsamości producenta. Ponadto z powództwem można wystąpić wyłącznie w ciągu dziesięciu lat od daty wprowadzenia produktu do obrotu.

 

ZAKAZ PRZEPISÓW OGRANICZAJĄCYCH ODPOWIEDZIALNOŚĆ

Nieważne są wszelkie przepisy umowne mające na celu ograniczenie lub zwolnienie producenta od odpowiedzialności wobec osoby poszkodowanej.

 

WYJĄTKI

Mając na uwadze stały postęp w nauce i technice, dyrektywa wyraźnie stwierdza, że produkt nie może być uznany za wadliwy wyłącznie ze względu na dostępność na rynku bardziej zaawansowanego produktu.

Produkty rolne zostały już na samym początku wyłączone z zastosowania niniejszej dyrektywy.

Równocześnie dyrektywa 99/34/WE rozszerzyła zakres dyrektywy 84/374/WE o podstawowe surowce rolne i produkty łowiectwa (zboże, owoce, warzywa i mięso) na skutek trudności z rozróżnieniem surowców od produktów gotowych oraz w obliczu kryzysu „szalonych krów”.

Uwaga: Każde państwo UE jest odpowiedzialne za zapewnienie ochrony przyznanej przez prawo wspólnotowe w zakresie ogólnego bezpieczeństwa produktów i odpowiedzialności za wadliwe produkty.

 

ODNOŚNIKI