OCHRONA ZAPEWNIANA PRZEZ PRAWO WSPÓLNOTOWE
Jest Pan(i) chroniony(a) przed nieuczciwymi warunkami, jeżeli jako konsument zawiera Pan(i) umowę z profesjonalistą w dowolnym miejscu Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).
Na ogół za nieuczciwy uważa się warunek umowy, który powoduje znaczącą nierównowagę wynikających z umowy praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta.
Weźmy za przykład sytuację, gdy kupujemy urządzenie elektryczne AGD, a standardowa umowa sprzedawcy wyłącza odpowiedzialność za opóźnienia w dostawie produktu lub stanowi, że firma w żadnym razie nie ponosi odpowiedzialności za szkody wynikowe powstałe na skutek wad ukrytych.
W razie napotkania na takie umowy można je zakwestionować lub zignorować, ponieważ nie są one wiążące dla konsumenta.
Warunki, w jakich powyższe umowy są nieważne zostały określone w zasadach poszczególnych Państw Członkowskich. Okoliczności oraz inne praktyczne przykłady i informacje zamieszczono w informatorach o nieuczciwych warunkach dla poszczególnych krajów.
W razie wątpliwości co do znaczenia pisemnego warunku (w tym także warunków umowy standardowej) w umowie zawartej ze specjalistą przeważa interpretacja, która jest najkorzystniejsza dla konsumenta. Powyższa zasada wywodzi się z ogólnej zasady, według której w umowach, w których wszystkie lub określone warunki są pisemne, warunki muszą zawsze być sporządzone w prostym i zrozumiałym języku.
Warto podkreślić, że oprócz ogólnej definicji nieuczciwych warunków ustawodawstwo wspólnotowe zawiera indykatywną i niewyczerpującą listę warunków normalnie uważanych za nieuczciwe. Ponadto w celu ochrony konsumentów przed wykorzystywaniem nieuczciwych warunków zasady wspólnotowe zobowiązują Państwa Członkowskie do stosowania odpowiednich i skutecznych środków zapobiegających stałemu korzystaniu z takich warunków.
Ochrona udzielona w ramach prawa wspólnotowego w zakresie nieuczciwych warunków musi być zagwarantowana w ustawodawstwie każdego Państwa Członkowskiego UE. Ponadto Państwo Członkowskie może zwiększyć lub uzupełnić tę ochronę w kontekście swojego krajowego porządku prawnego.
ODNOŚNIKI
- Dyrektywa Rady 93/13 z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (opublikowana w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich L 95 z 21.4.1993, str. 95).