OCHRONA W RAMACH PRAWA WSPÓLNOTOWEGO

Wszystkim turystom kupującym zorganizowane podróże, wakacje i wycieczki przysługują na mocy prawa wspólnotowego prawa obowiązujące na terenie całej Unii.

Termin „zorganizowana impreza turystyczna” oznacza w tym przypadku wcześniej ustaloną kombinację nie mniej niż dwóch z następujących usług sprzedawanych lub oferowanych do sprzedaży w łącznej cenie, o okresie ich świadczenia dłuższym niż 24 godziny lub obejmującym nocleg:

• transport;
• zakwaterowanie;
• inne usługi turystyczne nie związane z transportem lub zakwaterowaniem stanowiące znaczącą część ceny imprezy turystycznej.

Konsumenci są objęci ochroną, wyłącznie jeśli sprzedane lub zaoferowane do sprzedaży zostały przynajmniej dwa z powyższych składników, co oznacza przykładowo, że wykupienie biletu wyłącznie na przejazd lotniczy nie jest traktowane jako wykupienie zorganizowanej imprezy turystycznej, a zatem jest wyłączone z ochrony przyznanej przepisami prawa wspólnotowego.

Prawo wspólnotowe określa szereg zasad wpływających na prawa konsumenta do informacji. Organizatorzy nie mają prawnego obowiązku dostarczenia konsumentowi broszury, ale jeśli broszura zostanie udostępniona, nie może zawierać informacji wprowadzających w błąd. To samo dotyczy informacji opisujących zorganizowaną imprezę turystyczną w dowolnych materiałach promocyjnych. Informacje opisowe stanowią integralną część zawartej umowy, a zatem organizator lub punkt sprzedaży detalicznej ponoszą odpowiedzialność, jeśli rzeczywiście świadczone usługi nie są zgodne z opisem.

Prawo wspólnotowe określa warunki, które muszą być umieszczone w każdej umowie, ustanawia rygorystyczne warunki zmiany cen zawartych w umowie oraz określa okoliczności, w jakich umowa może być unieważniona lub rozwiązana. Ponadto przepisy zajmują się różnymi konsekwencjami wynikającymi z nienależytego wywiązania się lub niewywiązania się organizatora z umowy, w tym między innymi kwestiami odpowiedzialności oraz gwarancjami chroniącymi konsumenta w razie niewypłacalności usługodawcy lub zaprzestania prowadzenia przez niego działalności.

Ochrona zapewniona na mocy prawa wspólnotowego nabywcom imprez turystycznych musi być wsparta przepisami prawa krajowego w każdym Państwie Członkowskim Unii Europejskiej. Państwa Członkowskie mają prawo do wzmocnienia lub rozszerzenia omawianej ochrony wspólnotowej w ramach prawa krajowego.

DODATKOWE INFORMACJE OD TRYBUNAŁU SPRAWIEDLIWOŚCI

Trybunał Sprawiedliwości udzielił dodatkowych informacji o zastosowaniu dyrektywy w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek, odnosząc się w szczególności do art. 7.

W sprawie C-364/96 Trybunał orzekł, że art. 7 należy interpretować w sposób „obejmujący sytuacje, gdy nabywca zorganizowanego wyjazdu, który przed wyjazdem zapłacił organizatorowi za zakwaterowanie jest zobowiązany - w wyniku niewypłacalności organizatora - do ponownego zapłacenia hotelowi za zakwaterowanie, aby móc opuścić hotel i wrócić do domu”.

Dotyczy to przypadków, w których konsument płaci w hotelu za pobyt przed jego opuszczeniem, ponieważ w przeciwnym razie hotel uniemożliwiłby mu powrót do domu przez zmuszenie konsumenta do pozostania na miejscu.

W sprawie C-237/97 Trybunał Sprawiedliwości orzekł, że dyrektywa nie dotyczy wyjazdów:

• w ramach wymiany studenckiej trwającej sześć miesięcy lub rok
• których celem jest udział studentów w zajęciach prowadzonych przez uczelnię w kraju przyjmującym w celu zapoznania się z ludźmi i kulturą kraju oraz
• podczas których student bezpłatnie przebywa w rodzinie przyjmującej, jakby był jej członkiem.

Artykuł 7 dyrektywy ma również zastosowanie do wycieczek oferowanych przez dzienniki jako prezent skierowany wyłącznie do subskrybentów i w przypadku których konsument musi pokryć:

• jeżeli podróżuje sam - opłaty lotniskowe i dopłatę za pokój jednoosobowy
• jeżeli towarzyszy mu przynajmniej jedna osoba płacąca pełną opłatę - wyłącznie opłaty lotniskowe (sprawa C-140/97).

W celu uzyskania dodatkowych informacji w sprawie zastosowania art. 7 dyrektywy oraz przepisów krajowych stanowiących transpozycję art. 7 należy sięgnąć do raportu z wdrażania dyrektywy 90/314/EWG w sprawie zorganizowanych wakacji, podróży i wycieczek w krajowych przepisach poszczególnych Państw Członkowskich WE.

Ochrona udzielona w ramach prawa wspólnotowego w zakresie zorganizowanych wycieczek musi być zagwarantowana w ustawodawstwie każdego Państwa Członkowskiego UE. Państwa Członkowskie mogą wzmocnić lub rozszerzyć ochronę konsumentów w ramach przepisów krajowych.

ODNOŚNIKI

• Dyrektywa Rady 90/314/EWG z dnia 13 czerwca 1990 r. w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek (opublikowana w Dzienniku Urzędowym Wspólnot Europejskich L 158 z 23.6.1990, str. 59).