Dzięki sprawnie funkcjonującemu jednolitemu rynkowi europejskie przedsiębiorstwa mogą kupować i sprzedawać towary w całej Unii Europejskiej.
Swobodny przepływ towarów
Unia Europejska usunęła przeszkody, które wcześniej utrudniały przywóz i wywóz, dlatego też firmy mogą obecnie swobodnie transportować i sprzedawać towary na terenie całej UE.
- Swobodny przepływ towarów (art. 28-30 Traktatu WE)
- Wytyczne w sprawie artykułów Traktatu dotyczących swobodnego przepływu towarów [484 kb]
- Swobodny przepływ towarów
- Jednolity rynek towarów - Zestaw informacji 2008 r. [393 kb]
Ograniczenia
Kraje UE mogą ograniczyć swobodny przepływ towarów wyłącznie w wyjątkowych przypadkach, uzasadnionych interesem publicznym, np. ze względu na zdrowie i bezpieczeństwo publiczne, ochronę środowiska lub dobro konsumentów. Ograniczenia muszą być proporcjonalne do przyczyny ich wprowadzenia.
Ograniczenie swobodnego przepływu towarów może również być środkiem zapobiegawczym w przypadku gdy z danych naukowych wynika, że towary mogą stanowić zagrożenie dla ludzi, zwierząt, roślin lub środowiska.
Harmonizacja
Ponieważ różnice w krajowych wymaganiach technicznych mogą zakłócać handel, UE przyjęła środki harmonizujące w odniesieniu do niektórych produktów, a mianowicie towarów uważanych za towary podwyższonego ryzyka, np. leki, pojazdy, zabawki, chemikalia, sprzęt elektryczny i mechaniczny oraz urządzenia medyczne. Produkty wytworzone zgodnie z tymi wymaganiami mogą być wprowadzane na każdy rynek krajowy w UE.
Normalizacja
Od połowy lat 80-tych UE opracowywała nowe podejście do harmonizacji oparte na normalizacji.
Prawodawstwo UE, określane jako dyrektywy nowego podejścia, ustanawia podstawowe wymogi, które produkty muszą spełnić, aby mogły być sprzedawane w całej UE. Zadaniem producentów jest przekształcić te podstawowe wymogi w specyfikacje techniczne.
Aby im w tym pomóc, do tej pory opublikowano około 15 000 norm europejskich (norm zharmonizowanych). Towary, które spełniają te normy, są uznawane za dostosowane do podstawowych wymogów określonych w dyrektywach UE. Jest to jednak dobrowolne i producenci mają możliwość wyboru innych rozwiązań technicznych, aby spełnić wymogi UE.
Zharmonizowane normy UE są opracowywane przez Europejski Komitet Normalizacyjny (CEN), Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki (CENELEC) oraz Europejski Instytut Norm Telekomunikacyjnych (ETSI) - po osiągnięciu porozumienia pomiędzy wszystkimi zainteresowanymi stronami (przemysł, władze publiczne, konsumenci, organizacje na rzecz ochrony środowiska naturalnego, związki zawodowe).
Normalizacja jest strategicznym instrumentem innowacji i konkurencyjności. Unia Europejska dąży do tego, aby normy odzwierciedlały najnowsze osiągnięcia nauki oraz aby zachęcić zainteresowane strony - zwłaszcza małe przedsiębiorstwa - do udziału w normalizacji.
Oznakowanie CE
Oznakowanie CE na produkcie oznacza, że jest on zgodny z wszystkimi stosownymi wymogami UE. Kraje UE nie mogą ograniczyć dostępu do rynku w przypadku produktów posiadających oznakowanie CE, chyba że istnieją dowody, że dany produkt nie jest zgodny z normami.
Wzajemne uznawanie
W sektorach, w których nie nastąpiła harmonizacja, handel opiera się na zasadzie wzajemnego uznawania: produkty wyprodukowane lub wprowadzone na rynek zgodnie z prawem w jednym kraju UE mogą zostać wprowadzone do obrotu w innych krajach UE, nawet jeśli nie spełniają całkowicie technicznych norm obowiązujących w tych krajach, dotyczących np. kształtu, rozmiaru, wagi, składu, oznakowania lub opakowania. Oznacza to, że przedsiębiorstwa mogą prowadzić działalność w całej UE, o ile przestrzegają przepisów we własnym kraju.
Nowe ramy prawne
Unia Europejska przyjęła nowe przepisy w celu usunięcia pozostałych przeszkód dla swobodnego przepływu towarów poprzez:
- bardziej zdecydowane egzekwowanie prawodawstwa w zakresie rynku UE;
- skuteczniejsze przepisy dotyczące nadzoru rynku;
- wspólne ramy wprowadzania produktów do obrotu;
- większą wiarygodność oznakowania CE;
- w pełni funkcjonujące wzajemne uznawanie.