Wprowadzenie

Równość kobiet i mężczyzn jest podstawowym prawem, wspólną wartością UE i niezbędnym warunkiem osiągnięcia celów UE w zakresie wzrostu gospodarczego, zatrudnienia i spójności społecznej. W ostatnich dziesięcioleciach UE zrobiła znaczne postępy w niwelowaniu wciąż istniejących nierówności w traktowaniu kobiet i mężczyzn. Stało się to głównie za sprawą prawodawstwa w dziedzinie równości płci, uwzględniania tej problematyki w głównym nurcie życia społecznego i politycznego oraz konkretnych inicjatyw na rzecz awansu społecznego kobiet. 

Prawodawstwo

Znaczna część europejskich przepisów prawnych dotyczy równości kobiet i mężczyzn. Składają się na nie głównie postanowienia traktatów i przepisy dyrektyw dotyczące dostępu do zatrudnienia, równości wynagrodzenia, ochrony macierzyństwa, urlopu rodzicielskiego, zabezpieczenia społecznego i systemów zabezpieczenia społecznego pracowników, ciężaru dowodu w sprawach dyskryminacji i w przypadku pracy na własny rachunek. Ważne miejsce wśród tych przepisów zajmuje również orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. 

Plan działań na rzecz równości kobiet i mężczyzn

Plan działań UE na rzecz równości kobiet i mężczyzn wyznacza priorytety na lata 2006─2010. Stanowi on połączenie szczególnych inicjatyw z uwzględnianiem problematyki płci we wszystkich obszarach polityki unijnej i jej działań (ang. gender mainstreaming). 

Sytuacja kobiet i mężczyzn w UE

Jak konkretnie wygląda sytuacja w UE pod względem równości kobiet i mężczyzn? Co roku dokonuje się oceny sytuacji w sprawozdaniu dotyczącym równości kobiet i mężczyzn. Oto kilka przykładów:

• Wskaźnik zatrudnienia kobiet rośnie, jednak nadal jest niższy od wskaźnika zatrudnienia mężczyzn, mimo faktu, że więcej kobiet niż mężczyzn studiuje i kończy studia uniwersyteckie.
• Kobiety nadal zarabiają średnio o 17.4 proc. mniej niż mężczyźni (w przeliczeniu na przepracowaną godzinę) i liczba ta nie ulega zmianie.
• Kobiety wciąż jeszcze rzadziej zajmują kierownicze stanowiska w gospodarce i polityce, choć w ostatnim dziesięcioleciu sytuacja uległa poprawie.
• Nadal istnieją bardzo duże różnice w podziale obowiązków domowych między mężczyznę i kobietę.
• Kobiety są bardziej zagrożone ubóstwem niż mężczyźni.
• Kobiety są głównymi ofiarami przemocy seksulanej. Kobiety i dziewczęta częściej padają ofiarą handlarzy „żywym towarem".

Finansowanie przez UE

PROGRESS (2007–2013) jest programem finansowym wspierającym skuteczne wdrażanie zasad równości kobiet i mężczyzn oraz promującym równość płci we wszystkich obszarach polityki unijnej. Również Europejski Fundusz Społeczny promuje równość kobiet i mężczyzn. 

Instytut UE ds. Równości Kobiet i Mężczyzn

Zadaniem Europejskiego Instytutu ds. Równości Kobiet i Mężczyzn jest udostępnianie wiedzy specjalistycznej, poprawa wiedzy z zakresu równości płci i uwrażliwianie społeczeństwa na kwestie związane z tym tematem.

Unijna sieć kobiet zajmujących stanowiska decyzyjne

W czerwcu 2008 r. przy Komisji Europejskiej rozpoczęła działalność sieć kobiet zajmujących stanowiska decyzyjne w polityce i gospodarce. Sieć stanowi platformę na poziomie EU umożliwiającą wymianę dobrych praktyk i sprawdzonych strategii na rzecz poprawy r