Wróć na portal Mindly.pl 

 

2. Dziesięć etapów w historii UE

1951: Sześć krajów założycielskich ustanawia Europejską Wspólnotę Węgla i Stali
1957: Na mocy Traktatu Rzymskiego powstaje wspólny rynek
1973: Grono Wspólnoty zostaje powiększone do dziewięciu państw członkowskich. Wspólnota zaczyna opracowywać zasady wspólnej polityki
1979: Odbywają się pierwsze bezpośrednie wybory do Parlamentu Europejskiego
1981: Dołącza pierwszy kraj śródziemnomorski
1993: Zakończono pracę nad rynkiem wewnętrznym
1993: Traktatem z Maastricht ustanawia się Unię Europejską
1995: Unia liczy już 15 członków
2002: Do obiegu wchodzą banknoty i monety euro
2004: Do Unii dołącza dziesięć kolejnych krajów



 1. Dziewiątego maja 1950 r. w ramach Planu Schumana  przedstawiono propozycję utworzenia Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali (EWWiS)DeutshEnglishFrançais . EWWiS stała się rzeczywistością dzięki Traktatowi Paryskiemu, który podpisano 18 kwietnia 1951 r. Na mocy tego traktatu sześć krajów założycielskich (Belgia, Francja, Luksemburg, Holandia, Republika Federalna Niemiec oraz Włochy) utworzyło wspólny rynek węgla i stali. Celem przyświecającym tej inicjatywie było zapewnienie pokoju między krajami Europy i stworzenie możliwości współpracy instytucjonalnej, na zasadach równości, między zwyciężonymi i zwycięskimi krajami po II Wojnie Światowej.

2. Na mocy Traktatu Rzymskiego z 25 marca 1957 r. sześć krajów założycielskich postanowiło utworzyć Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG)DeutshEnglishFrançais , której podstawą byłby szerszy wspólny rynek dla wszystkich towarów i usług. Pierwszego lipca 1968 r. całkowicie zniesiono opłaty celne pomiędzy sześcioma państwami EWG. Również w latach sześćdziesiątych XX wieku wprowadzono zasady wspólnej polityki, zwłaszcza w zakresie rolnictwa i handlu.

3. Sukces „Wielkiej Szóstki” zachęcił Danię, Irlandię oraz Zjednoczone Królestwo do przyłączenia się do Wspólnoty. Pierwsze rozszerzenie, z sześciu do dziewięciu członków, miało miejsce w 1973 r.W tym samym czasie wdrożono nowe zasady polityki społecznej i polityki dotyczącej ochrony środowiska. Natomiast w 1975 r. utworzono Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego .

4. W czerwcu 1979 r. miało miejsce zdarzenie stanowiące wyraźny krok w kierunku Wspólnoty Europejskiej – pierwsze wybory do Parlamentu Europejskiego w drodze bezpośredniego powszechnego głosowania. Wybory do Parlamentu odbywają się co pięć lat.

5. W 1981 r. do Wspólnoty przystąpiła Grecja, a w 1986 r. – Hiszpania i Portugalia.Z jednej strony Wspólnota umocniła swą pozycję w Europie Południowej, z drugiej jednak strony rozszerzenie pokazało, jak paląca jest potrzeba rozwoju regionalnych programów pomocowych.

6. Recesja gospodarcza panująca na całym świecie we wczesnych latach osiemdziesiątych XX w. przyczyniła się do powstania fali „europesymizmu”. Jednak w roku 1985, kiedy Komisja Europejska pod przewodnictwem Jacques'a Delorsa opublikowała tzw. „Białą księgę”, znowu pojawiła się nadzieja. W Białej księdze przedstawiono harmonogram całkowitego wdrożenia rynku wewnętrznego do 1 stycznia 1993 r. Ten ambitny cel został zawarty w Jednolitym Akcie EuropejskimDeutshEnglishFrançais , podpisanym w lutym 1986 r., a obowiązującym od 1 lipca 1987 r.

7. Polityczny kształt Europy uległ radykalnej zmianie po upadku muru berlińskiego w 1989 r. Wydarzenie to pociągnęło za sobą inne – zjednoczenie Niemiec w październiku 1990 r. i demokratyzację państw Europy Środkowej i Wschodniej, które wyzwoliły się spod kontroli Sowietów. Sam Związek Radziecki przestał istnieć w grudniu 1991 r.

W tym samym czasie państwa członkowskie zaczęły negocjować zapisy nowego Traktatu o Unii Europejskiej, który został przyjęty przez Radę Europejską, czyli szefów państw lub rządów, w grudniu 1991 r. w MaastrichtDeutshEnglishFrançais . Traktat o Unii Europejskiej wszedł w życie 1 listopada 1993 r. Do istniejących struktur wspólnotowych dodano system współpracy międzyrządowej, w wyniku czego powstała Unia Europejska (UE).

8. Nowy dynamizm europejski i zmieniające się warunki geopolityczne na kontynencie przyczyniły się do przyłączenia się 1 stycznia 1995 r. trzech kolejnych państw do UE – Austrii, Finlandii i Szwecji.

Upadek muru berlińskiego © Reuters
W 1989 r. zburzono mur berliński. Stare podziały istniejące na kontynencie
europejskim zaczęły powoli zanikać.

9. W okresie tym UE była na drodze do realizacji najbardziej spektakularnego ze swych osiągnięć - stworzenia wspólnej waluty. Euro zostało wprowadzone do (bezgotówkowych) transakcji finansowych w 1999 r., natomiast banknoty i monety zostały wyemitowane trzy lata później w 12 krajach tworzących tzw. obszar euro (zwany również strefą euro). Obecnie euro jest jedną z głównych walut światowych stosowanych przy dokonywaniu płatności i tworzeniu rezerw. Jego status jest zbliżony do statusu dolara amerykańskiego.

Europejczycy wspólnie stawiają czoła wyzwaniom jakie niesie ze sobą globalizacja. Nowe technologie i rozwój Internetu zmieniają całkowicie światową gospodarkę, przynosząc równocześnie inne wyzwania natury społecznej i kulturowej.

W marcu 2000 r. UE przyjęła tzw. strategię lizbońskąDeutshEnglishFrançais w celu unowocześnienia gospodarki UE i dostosowania jej do nowych warunków panujących na rynku światowym tak, aby mogła stanowić konkurencję dla innych ważnych uczestników tego rynku, jak Stany Zjednoczone i nowo uprzemysłowione kraje. Strategia lizbońska zakładapromowanie innowacji i inwestycji biznesowych oraz dostosowanie systemów edukacyjnych do potrzeb społeczeństwa informacyjnego.

Reformy są tym bardziej potrzebne, że rosnące bezrobocie oraz koszty rent i emerytur stanowią coraz większy ciężar dla gospodarek poszczególnych państw. Obywatele coraz częściej domagają się, aby ich rządy znalazły praktyczne rozwiązania tych problemów.

10. Ledwie Unia Europejska zwiększyła się do 15 państw członkowskich, a już rozpoczęto przygotowania do nowego rozszerzenia na niespotykaną skalę. W połowie lat dziewięćdziesiątych XX w. swoją kandydaturę zgłosiły kraje byłego bloku sowieckiego (Bułgaria, Polska, Czechy, Rumunia, Słowacja i Węgry), trzy kraje bałtyckie, które kiedyś były częścią Związku Radzieckiego (Estonia, Litwa i Łotwa), jedna z republik byłej Jugosławii (Słowenia) oraz dwa kraje śródziemnomorskie (Cypr i Malta).

Unia z zainteresowaniem przyjęła te kandydatury jako możliwość stabilizacji na kontynencie europejskim i rozszerzenia korzyści płynących ze zjednoczenia Europy na młode europejskie demokracje.Negocjacje na temat przyszłego członkowstwa tych krajów rozpoczęto w grudniu 1997 r. Unia została rozszerzona do 25 krajów 1 maja 2004 r., kiedy do grona jej członków dołączyło 10 z 12 kandydujących krajów. Bułgaria i Rumunia stały się członkami UE 1 stycznia 2007 r.

Europa w 12 lekcjach