Wróć na portal Mindly.pl 

 

dla obywateli UE pracujących na własny rachunek

Każda osoba będąca obywatelem państwa członkowskiego jest też obywatelem Unii Europejskiej.

Status ten daje Państwu podstawowe i indywidualne prawo swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, z zastrzeżeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w prawie wspólnotowym.

Prawo wspólnotowe nie uniemożliwia posiadania prawa pobytu przez osoby o złożonym statusie (np. można być jednocześnie osobą pracującą na własny rachunek i studentem).

Po pięciu latach ciągłego i legalnego pobytu w przyjmującym państwie członkowskim przysługuje Państwu prawo do pobytu stałego. Pracownicy, którzy zaprzestali prowadzić działalność, mogą być uprawnieni do pobytu stałego nawet przed upływem okresu pięciu lat pod szczególnymi warunkami. W celu uzyskania szczegółowych informacji należy zapoznać się z treścią odpowiedniego informatora.

KTO JEST OSOBĄ PRACUJĄCĄ NA WŁASNY RACHUNEK?

Określenie „osoba pracująca na własny rachunek” odnosi się do osoby wykonującej na rzecz innej osoby konkretne i rzeczywiste usługi — z wyłączeniem działalności, której zakres jest na tyle ograniczony, że jest ona całkowicie marginalna i dodatkowa — w zamian za które otrzymuje ona wynagrodzenie. Usługi muszą być wykonywane poza stosunkiem podporządkowania[1], okresowo, ciągle i regularnie[2].

Nie ma znaczenia fakt ewentualnego nieprowadzenia działalności na własny rachunek w pełnym wymiarze czasu pracy lub uzyskiwania zarobków poniżej płacy minimalnej. Jeśli dotyczy Państwa powyższa definicja, mogą być Państwo uznani za osoby prowadzące działalność na własny rachunek.

REJESTRACJA

Przyjmujące państwo członkowskie może wymagać od Państwa zarejestrowania się w odpowiednich organach. Nieprzekraczalny termin dla rejestracji nie może być krótszy niż trzy miesiące od dnia przyjazdu.

Niedopełnienie wymogu rejestracji może podlegać proporcjonalnym i niedyskryminującym karom, z wyłączeniem kary więzienia lub deportacji.

Poświadczeniem prawa pobytu jest wydanie zaświadczenia o rejestracji. Prawo wspólnotowe nie zobowiązuje już obywateli Unii do uzyskania dokumentu pobytowego jako dowodu posiadania prawa pobytu. Prawo to przysługuje Państwu, ponieważ spełniają Państwo warunki, a nie dlatego, że przyjmujące państwo członkowskie „zezwoliło” Państwu na pobyt.

Do celów wydania zaświadczenia o rejestracji przyjmujące państwo członkowskie może wymagać od Państwa wyłącznie przedstawienia ważnego dowodu tożsamości lub paszportu[3] oraz dokumentu potwierdzającego prowadzenie działalności na własny rachunek.

Zaświadczenie o rejestracji wydaje się bezzwłocznie i bezterminowo.

Posiadanie zaświadczenia o rejestracji w żadnym razie nie może być warunkiem wstępnym dla wykonywania określonego prawa lub załatwienia formalności administracyjnych, gdyż możliwość korzystania z praw może zostać potwierdzona za pomocą wszelkich innych dowodów. Ważne jest zatem posiadanie samego prawa, a nie odpowiedniego dokumentu urzędowego.

Państwa prawo pobytu może być ograniczone jedynie ze względu na zagrożenie dla porządku publicznego, bezpieczeństwa publicznego lub zdrowia publicznego. W celu uzyskania dalszych informacji na ten temat należy zapoznać się z treścią odpowiedniego informatora.

INNE PRAWA

Jeśli posiadają Państwo prawo pobytu, zgodnie z prawem wspólnotowym powinni Państwo być traktowani na równi z obywatelami przyjmującego państwa członkowskiego w zakresie ustanowionym w prawie wspólnotowym, chyba że istnieje wyraźne odstępstwo od tej zasady. Obecnie nie przewiduje się żadnych odstępstw w odniesieniu do osób prowadzących działalność na własny rachunek.

CO TRZEBA WIEDZIEĆ

Władze krajowe nie mogą:

• żądać okazania dowodu tożsamości z obszarem przeznaczonym do odczytu maszynowego, ostatniego modelu dowodu tożsamości lub paszportu, który jest ważny przez co najmniej 3 następne miesiące; jeśli dowód tożsamości lub paszport jest ważny, nie są potrzebne żadne inne dokumenty;
• uniemożliwiać Państwu podjęcia działalności na własny rachunek do chwili uzyskania zaświadczenia o rejestracji;
• prosić o przedstawienie innych dokumentów niż opisane powyżej, np.: dowodów na potwierdzenie możliwości samodzielnego utrzymania się, biletów podróżnych, świadectwa pracy, odcinków wypłaty, wyciągów bankowych, dokumentów potwierdzających posiadanie zakwaterowania, środków utrzymania, zaświadczeń lekarskich itp.

TEKSTY REFERENCYJNE

• Dyrektywa 2004/38/WE, Dziennik Urzędowy L 158 z 30 kwietnia 2004 r.

Należy wiedzieć, że jeśli przyjmujące państwo członkowskie nie dokona transpozycji przepisów dyrektywy w odpowiedni sposób lub we właściwym czasie, przepisy te stosuje się bezpośrednio. W związku z tym można powołać się na przepisy dyrektywy względem wszelkiego prawa krajowego, które nie jest z nimi zgodne.

Prawo pobytu przez okres powyżej 3 miesięcy